ΚΟΙΛΙΟΚΑΚΗ
Η κοιλιοκάκη ή δυσανεξία στη γλουτένη, είναι αυτοάνοσο νόσημα, γενετικής προδιάθεσης, καθόλου σπάνιο, με ή χωρίς κλινικά συμπτώματα. Τα τελευταία χρόνια αναπτύχθηκαν ειδικές και ευαίσθητες εξετάσεις για την διαγνωστική προσέγγιση της νόσου. Το πακέτο αποκλεισμού κοιλιοκάκης που εκτελείται συνδυάζει ορολογικό και μοριακό έλεγχο.

Τι είναι η κοιλιοκάκη;

Η κοιλιοκάκη είναι η δυσανεξία (κάτι που ο οργανισμός δεν ανέχεται) στη γλουτένη, πρωτεΐνη που υπάρχει στο σιτάρι, το κριθάρι, τη βρώμη και τη σίκαλη. Η αντίδραση του οργανισμού είναι η παραγωγή αντιγλιαδινικών αντισωμάτων, κάτι που έχει σαν αποτέλεσμα την καταστροφή του εσωτερικού τοιχώματος του λεπτού εντέρου. Πρόκειται για κληρονομική πάθηση και επειδή η βλάβη προκαλείται από το ίδιο το ανοσοποιητικό σύστημα του οργανισμού, θεωρείται αυτοάνοσο νόσημα.

Πότε εκδηλώνεται;

Η εκδήλωση της κοιλιοκάκης προϋποθέτει σχετική γενετική προδιάθεση του ατόμου και την κατανάλωση τροφών με γλουτένη. Ακόμη και όταν αυτοί οι δύο παράγοντες συνυπάρχουν, είναι πιθανό η κοιλιοκάκη να μην εκδηλωθεί παρά μόνο όταν «πυροδοτηθεί» σε ορισμένες περιπτώσεις από κάποιες ιογενείς ασθένειες ή άλλες αιτίες. Συνήθως η κοιλιοκάκη εκδηλώνεται στα βρέφη μόλις εισαχθούν δημητριακά στη διατροφή τους, σε ηλικία 6 μηνών περίπου, αλλά και σε ενήλικες που μπορεί να ζουν χωρίς συμπτώματα για πολλά χρόνια και να νοσήσουν πολύ αργότερα.

Πόσο συχνή είναι;

Στην Ελλάδα δεν υπάρχουν ακριβή στοιχεία για τη συχνότητα εμφάνισης της κοιλιοκάκης, λόγω έλλειψης επίσημης στατιστικής πληροφόρησης και της δυσκολίας διάγνωσής της. Πιθανολογείται ότι παρατηρείται σε 1/2.000-3.000 κατοίκους. Σε άλλες χώρες το ποσοστό κυμαίνεται από 1/150-300 στην Ιρλανδία και τις ΗΠΑ, έως 1/10.000-20.000 σε χώρες της Ασίας.

Τι προκαλεί;

Στα άτομα με τη γενετική αυτή προδιάθεση, η παραγωγή αντιγλιαδινικών αντισωμάτων μετά την κατανάλωση τροφών που περιέχουν γλουτένη προκαλεί τη λείανση ή την αδρανοποίηση των λάχνων του λεπτού εντέρου που είναι υπεύθυνες για την απορρόφηση θρεπτικών συστατικών, βιταμινών και ιχνοστοιχείων από τον οργανισμό. Οι εκδηλώσεις αφορούν κυρίως γαστρεντερικές διαταραχές και οι συνέπειες είναι αρκετές στην ανάπτυξη και συντήρηση του οργανισμού.

Συμπτώματα:

Έχει παρατηρηθεί ότι τα συμπτώματα και οι εκδηλώσεις της κοιλιοκάκης διαφέρουν, συχνά κατά πολύ, από περίπτωση σε περίπτωση και ανάλογα με την ηλικία και διακρίνονται σε γαστρεντερικές και άλλες.
Στα βρέφη παρατηρούνται γαστρεντερικές ενοχλήσεις, διάρροια, συχνές, ογκώδεις και ιδιαίτερα δύσοσμες κενώσεις και στασιμότητα ή απώλεια βάρους.
Στα παιδιά, εκτός από τα παραπάνω, μπορεί επίσης να εκδηλωθεί ναυτία, εμετοί, ανορεξία, αναιμία, δερματίτιδα και στοματικές άφθες. Είναι πιθανό να παρατηρηθεί και οξυθυμία.
Στους ενήλικες και σε αρχικό στάδιο εκδήλωσης της ασθένειας, παρατηρείται ένα γενικά αίσθημα αδιαθεσίας και κόπωσης ακόμη κι όταν οι γαστρεντερικές ενοχλήσεις είναι περιορισμένες. Στη συνέχεια και σαν συνέπεια της μειωμένης απορρόφησης βιταμινών, ιχνοστοιχείων και θρεπτικών συστατικών παρατηρούνται ανεμία, οστεοπενία και οστεοπόρωση καθώς και νευρικές και ορμονικές διαταραχές.

Ενδείξεις της ασθένειας:
-Διαταραχές κενώσεων (κυρίως διάρροια ή και δυσκοιλιότητα).
-Κοντό ανάστημα σε παιδιά προσχολικής ηλικίας.
-Αδιευκρίνιστη απώλεια βάρους, ανεπαρκής πρόσληψη βάρους.
-Ανορεξία.
-Καθυστέρηση της ήβης.
-Μετεωρισμός (πρήξιμο) της κοιλιάς και κοιλιακός πόνος.
-Διαταραχές αδαμαντίνης.
-Νευρολογικά ή συμπεριφεριολογικά προβλήματα (ευερεθιστικότητα ή καταθλιπτική διάθεση, άγχος, αταξία, περιφερειακή νευροπάθεια, επιληψία).
-Σιδηροπενική αναιμία και χαμηλό φυλλικό οξύ.

Η ύπαρξη συγγενών πρώτου βαθμού που πάσχουν από κοιλιοκάκη αποτελεί προδιαθεσιακό παράγοντα της ασθένειας.
Ωστόσο οι ασθενείς που εμφανίζουν κλινικά συμπτώματα αποτελούν απλώς την κορυφή αυτού του ύπουλου για την
υγεία «παγόβουνου», καθώς μόλις το 25-30% των ασθενών με κοιλιοκάκη εμφανίζει κλινικά συμπτώματα.
Οι περισσότεροι ασθενείς είναι ασυμπτωματικοί και παραμένουν αδιάγνωστοι για χρόνια, με αποτέλεσμα να αντιμετωπίζουν αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης μακροπρόθεσμων επιπλοκών της νόσου.
Πόσο συχνή είναι η Kοιλιοκάκη; Υπολογίζεται ότι τουλάχιστον 100.000 Έλληνες παρουσιάζουν τη νόσο, εκ των οποίων το 99% δεν έχει διαγνωσθεί. Σύμφωνα με έρευνες, για κάθε 1 άνθρωπο που έχει διαγνωσθεί με κοιλιοκάκη, είναι πιθανόν ότι υπάρχουν άλλοι 30, οι οποίοι έχουν την πάθηση αλλά η διάγνωση σε αυτούς δεν έχει γίνει.

Διάγνωση:

Οι πρώτες ενδείξεις από τα πιο πάνω συμπτώματα θα πρέπει να οδηγήσουν σε ειδική εξέταση αίματος για τη διαπίστωση της παρουσίας αντισωμάτων έναντι της γλιαδίνης, της ρετικουλίνης και του ενδομυίου. Σε περίπτωση παρουσίας τέτοιων αντισωμάτων στο αίμα, απαιτείται ταυτοποίηση της πάθησης με βιοψία δείγματος του εσωτερικού τοιχώματος του λεπτού εντέρου που λαμβάνεται με γαστροσκόπηση. Οι σύγχρονες ιατρικές πρακτικές απαιτούν για την οριστική διάγνωση μία σειρά από τρεις βιοψίες μετά από εναλλαγή δίαιτας με και χωρίς γλουτένη.

Θεραπεία – Αντιμετώπιση:

Παρόλο που η κοιλιοκάκη είναι μία αρκετά σοβαρή χρόνια πάθηση, είναι σημαντικό το γεγονός ότι αντιμετωπίζεται εξαιρετικά αποτελεσματικά, χωρίς φάρμακα ή ιατρικές επεμβάσεις.
Θεραπεία αποτελεί η αυστηρή δια βίου δίαιτα χωρίς γλουτένη που έχει συνέπεια την επαναφορά του τοιχώματος του λεπτού εντέρου σε κανονική κατάσταση και τον έλεγχο της πάθησης. Ιδιαίτερη προσοχή πρέπει να δοθεί και σε ελάχιστες ποσότητες γλουτένης γιατί το μέγεθος της βλάβης του λεπτού εντέρου και ο χρόνος αποκατάστασης είναι δυσανάλογα μεγαλύτερα.
Στην αρχή αυτό είναι κάτι που τρομάζει, αλλά είναι τόσες οι εναλλακτικές τροφές και διατροφικές συνήθειες που υπάρχουν σήμερα που τελικά καταλήγει σε μια καλή οργάνωση της δίαιτας χωρίς ιδιαίτερες στερήσεις και εξαναγκασμούς.

α πλεονεκτήματα μιας δίαιτας χωρίς γλουτένη:
Το έντερο επανέρχεται στη φυσιολογική κατάσταση, τα θρεπτικά στοιχεία απορροφώνται και αξιοποιούνται από τον οργανισμό, ανακτάται το χαμένο βάρος, αποκαθίσταται η ψυχική και σωματική ευεξία!
Τι θα πρέπει να κάνουν όσοι υποπτεύονται ότι πιθανώς πάσχουν από τη νόσο θα πρέπει να απευθυνθούν στο γιατρό τους.
Για τη διάγνωση ο γιατρός θα ζητήσει αιματολογικές εξετάσεις και εάν αυτές είναι παθολογικές θα ακολουθήσει βιοψία εντέρου. Η βιοψία του λεπτού εντέρου παραμένει μέχρι σήμερα μέθοδος εκλογής για την οριστική διάγνωση της νόσου. Ο μη επεμβατικός (ανοσιακός) έλεγχος συμβάλλει στη διαγνωστική προσέγγιση της νόσου, αλλά κυρίως στον αποκλεισμό των ατόμων από την ανάγκη βιοψίας.
ΠΡΟΣΟΧΗ : MHN ΑΛΛΑ ΖΕΤΕ ΠΟΤΕ ΤΗ ΔΙΑΙΤΑ ΣΑΣ ΠΡΙΝ ΤΗ ΔΙΑΓΝΩΣΗ !
Η αυθαίρετη υιοθέτηση μιας δίαιτας χωρίς γλουτένη, μπορεί να οδηγήσει σε μια μη ισορροπημένη και ανεπαρκή διατροφή, η οποία θα μπορούσε να κάνει περισσότερη ζημιά παρά καλό.

5 «ΜΥΘΟΙ » σχετικά με την Kοιλιοκάκη
«Η κοιλιοκάκη είναι μια σπάνια νόσος»... ΜΥΘΟΣ
«Η κοιλιοκάκη είναι μία απλή τροφική δυσανεξία»... ΜΥΘΟΣ
«Μόνο τα παιδιά νοσούν από κοιλιοκάκη»... ΜΥΘΟΣ
«Πρέπει να έχετε εντερικά συμπτώματα όπως
διάρροια για να έχετε κοιλιοκάκη»... ΜΥΘΟΣ
«Μόνο τα ελλιποβαρή άτομα διαγιγνώσκονται με κοιλιοκάκη...» ΜΥΘΟΣ

Σε ασθενείς υπό δίαιτα ελεύθερη γλουτένης, δεν είναι εφικτή η ορολογική διάγνωση.

Ειδικός Ορολογικός Έλεγχος *
Το πρώτο βήμα για τη διαγνωστική προσέγγιση της κοιλιοκάκης είναι ο ορολογικός έλεγχος. Τα τελευταία χρόνια αναπτύχθηκαν ευαίσθητες μέθοδοι για τον προσδιορισμό ειδικών αντισωμάτων στον ορό ασθενών με κοιλιοκάκη. Η συνδυαστική χρήση των ειδικών αντισωμάτων συμβάλλει στη διαγνωστική προσέγγιση της νόσου και εξαρτάται από τα επίπεδα της ολικής ανοσοσφαιρίνης Α (ΙgΑ)
-Αντισώματα έναντι της ιστικής τρανσγλουμιταμινάσης (anti-tTG) IgA/IgG
-Αντισώματα έναντι των πεπτιδίων της απαμινωμένης γλιαδίνης (anti-DGP) IgA/IgG
-Aντισώματα έναντι του ενδομυϊου (ΕΜΑ) ΙgA
*H διάγνωση της κοιλιοκάκης θα πρέπει να εδραιωθεί πριν την έναρξη της θεραπείας με ελεύθερης γλουτένης δίαιτα (GFD), διότι αν δεν υπάρχει γλουτένη στη διατροφή η ορολογική διάγνωση της ασθένειας είναι αδύνατη.
Η ορολογική διάγνωση μετά την έναρξη της θεραπείας με ελεύθερη γλουτένης δίαιτα (GFD), εκτελείται για να μπορεί να αξιολογηθεί η ανταπόκριση και η συμμόρφωση του ασθενούς.
Γενετικοί δείκτες
-HLA DQ2: 90% των πασχόντων εκφράζουν το DQ2 ετεροδιμερές
-HLA DQ8: 7% των πασχόντων εκφράζουν το DQ8 ετεριδομερές
-Αρχικός εργαστηριακός έλεγχος διατροφικών ανεπαρκειών
-Ολικές πρωτεϊνες ορού
-Αλβουμίνη
-Φυλλικό οξύ
-Έλεγχος για έλλειψη βιταμίνης D
-Γενική αίματος (CBC)
-Σίδηρος ορού (Fe)
-Φερριτίνη
-AST (S GOT)
-ALT (S GPT)

ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ:
1 | ΜΗ ΕΠΕΜΒΑΤΙΚΟΣ ΕΛΕΓΧΟΣ ΑΠΟΚΛΕΙΣΜΟΥ ΚΟΙΛΙΟΚΑΚΗΣ
-- Αντισώματα IgA έναντι της ιστικής
τρανσγλουταμινάσης (a-tTGIgA)
-- Αντισώματα IgG έναντι απαμιδιωμένων
πεπτιδίων γλιαδίνης (a -DGP IgG)
-- HLA DQ8
-- HLA DQ2
2 | ΠΛΗΡΗΣ ΔΙΑΓΝΩΣΤΙΚΟΣ ΕΛΕΓΧΟΣ ΚΟΙΛΙΟΚΑΚΗΣ
-- Αντισώματα IgA έναντι της ιστικής
τρανσγλουταμινάσης (a-tTGIgA)
-- Αντισώματα IgG έναντι της ιστικής
τρανσγλουταμινάσης (a-tTG IgG)
-- Αντισώματα IgG έναντι απαμιδιωμένων
πεπτιδίων γλιαδίνης (a -DGP IgG)
-- Αντισώματα IgA έναντι του ενδομυϊου (ΕmΑ)
-- Αντισώματα IgA έναντι απαμιδιωμένων
πεπτιδίων γλιαδίνης (a -DGP IgA)
-- HLA-DQ8
-- HLA-DQ2
3 | ΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΗΣΗ ΑΣΘΕΝΟΥΣ ΜΕ ΚΟΙΛΙΟΚΑΚΗ
-- Αντισώματα IgG έναντι απαμιδιωμένων
πεπτιδίων γλιαδίνης (a -DGP IgG )
-- Αντισώματα IgA έναντι της ιστικής
τρανσγλουταμινάσης (a-tTGIgA)

Συμβουλευθείτε τον ιατρό σας και προγραμματίστε
τον Προληπτικό σας Έλεγχο ΤΩΡΑ !

ΚΑΛΕΣΤΕ ΜΑΣ ΓΙΑ ΝΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΕΤΕ ΕΝΑΝ ΕΛΕΓΧΟ!

ΠΑΘΟΛΟΓΙΚΟ: 2102812102

ΜΙΚΡΟΒΙΟΛΟΓΙΚΟ: 2102830641